Дар ҳар як марҳилаи таърихии тақдирсози халқи тоҷик  мутафаккирон, сиёсатмадорону ҷомеашиносон барои бақои миллат, маърифатноку худогоҳ кардани неруи зеҳнӣ, тақвият бахшидани ифтихори ватандорӣ, расидан ба қадри ваҳдат ва ғайра талош варзида, идеяҳои ақлонию созандаро тарғиб менамуданд. Яъне аз як тараф, барои худогоҳ ва худшинос гаштани мардум омилҳои асосиро нишон дода, аз тарафи дигар, саъй медоштанд, ки бо асарҳои пурмазмуну нодири худ арзиш ва анъанаҳои миллиро зинда дошта, аз насл ба насл интиқол диҳанд. То насли баъдина ифтихор аз нобиғаҳо, чеҳраҳои мондагор, аз анъанаву арзишҳои миллӣ карда, дар тинати худ ҳисси ватандориро бедор намоянд, ҳикматҳои онҳоро сарманшаи такмили маърифатнокӣ ва рушди соҳаҳои мухталифи ҷомеа созанд. Муфассал ...