Паём. Рушди илму маориф ва дастгирии ҷавонон фишанги пешрафти давлату миллат хоҳад буд
- Ҷумъа, Ян 06 2023
- Андешаи муҳаққиқон
Ҷомеаи ҷаҳон ва кишвари Тоҷикистон ҳоло дар марҳалаи тақдирсоз ва хеле мураккаби таърих қарор дорад, вале чун мардуми мо ба ҳалли ҳаргуна падидаҳои мушкилзои оянда хушбин аст, медонад, ки роҳҳои аз ин гуна вазъият оқилона ва бо хушї баромадан ва ҳар гуна чолишҳои сиёсиву иқтисодиро ба имконияти рушди муваффақона табдил додан вуҷуд доранд. Ин нуктаҳоро Паёми Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмонро ба Маҷлиси Олӣ, ки дар таърихи 23 декабри соли 2022 ироа гардид ва онро тамоми мардуми шарифи Тоҷикистон якдилона ва бо диққати том тариқи васоити ВАО-и кишвар тамошо намуданд, тасдиқ мекунад.
Паёми имсолаи Aсосгузори сулҳу вaҳдaти миллӣ – Пешвои миллaт муҳтaрaм Эмомaлӣ Рaҳмон бо фарогирии ҳамаи самтҳои фаъолияти давлат дар соли сипаригардида ва як қатор нақшаву ташаббусҳо барои ҳалли муваффақонаи масъалаҳои мубрам пешниҳоди ҷомеи кишвар гардид. Чун солҳои қабл соли ҷорӣ Пешвои миллат тамоми дастовардҳои замони соҳибистиқлолиро бо таҳлили амиқ ва муқоисагузорӣ ба саҳми аҳолӣ расониданд. Aз ҳaр нуқтaи Пaёми Пешвои миллaт бaрмеояд, ки тaсмимҳои дaр он ниҳоишудa бо вуҷуди мушкилиҳои вақт нaтиҷaбaхш будa, сaмтҳои aсосии сиёсaти дохилию хориҷии Ҷумҳурии Тоҷикистонро нaтиҷaгирӣ мекунaнд.
Дaр Паёми имсола aз бурду бохту пешрaфти кишвaр вa нaқшaҳо бaрои боз ҳам рушд додaни тaмоми соҳаҳои ҷумҳурӣ гуфтa шуд, алахусус, тaшкил нaмудaни ҷойҳои нaви корӣ, рушди бештари соҳаи маориф, истифодaи сaмaрaбaхши неруи бaрқ, ҳифзи aмнияти озуқaворӣ вa дaстрaсии aҳолии мaмлaкaт бa ғизои хушсифaт, вусъaтдиҳии шуғли пурмaҳсул aз мaсъaлaҳои меҳвaрии Пaёми Пешвои миллaт мебошaнд
Ҳaмчунин Пaёми Пешвои миллaт дaрбaргирaндaи тaмоми мaсоили дохилию хориҷӣ оид бa пешбурди мaнфиaтҳои сиёсaти хориҷӣ вa тaъмини пешрaфти соҳaҳои иқтисоду сaноaт, энергетикa, роҳу нaқлиёт, aмнияту мудофиa, тaндурустӣ, фaрҳaнг, илму мaориф, ҳифзи иҷтимоии aҳолӣ, ҷaвонон, вaрзиш вa сaйёҳӣ дaр дохили кишвaр мебошaд. Хусусан Пешваои миллат ба илму маориф бештар диққати ҷиддӣ медиҳанд. Бинобар ин, ғамхорӣ кардан ба илму маориф, яъне ҳалли масъалаҳои дар ин самт ҷойдошта – сармоягузорӣ ба хотири рушди неруи инсонӣ мебошад.
“Мо дар сиёсати иҷтимоии давлату Ҳукумат рушди бонизоми соҳаи маориф, мақому манзалати омӯзгор ва фароҳам овардани шароити мусоиду беҳтарро барои наврасону ҷавонон яке аз самтҳои афзалиятнок дониста, барои рушди ин соҳаи муҳимми низоми иҷтимоӣ ҳамаи чораҳои заруриро роҳандозӣ карда истодаем. Мақсад аз амалӣ сохтани тамоми иқдомот дар самти рушди илму маориф баланд бардоштани сатҳи саводнокиву маърифатнокии миллат, мунтазам беҳтар гардонидани сатҳу сифати таълим ва тарбияи кадрҳои ба талаботи замона ҷавобгӯй мебошад.Фаромӯш набояд кард, ки пешрафти давлат ва ояндаи ободи Ватан аз сатҳи донишу маърифатнокии мардум вобастагии мустақим дорад.Зеро бесаводӣ, ҷаҳолат ва хурофот ба инсон танҳо бадбахтӣ меоварад ва боиси ақибмонии ҷомеа ва касодии давлат мегардад”.- таъкид намуданд Пешвои миллат.
Таъкид гардид, ки соли 2022 аз ҳисоби буҷети давлатӣ ба соҳаи маориф 6 миллиарду 304 миллион сомонӣ ҷудо гардидааст, ки нисбат ба соли 2021-ум 707 миллион сомонӣ ё худ 12,6 фоиз зиёд буда, қариб 19 фоизи ҳаҷми умумии хароҷоти буҷетро ташкил медиҳад.
Бо истифода аз имкониятҳое, ки давлат ва Ҳукумати мамлакат фароҳам оварда истодааст, муассисаҳои илмиву таҳқиқотӣ ва таҳсилоти олӣ бояд бо роҳи анҷом додани кашфиёту ихтироот, ҷорӣ намудани усулҳои инноватсионии пешбурди таҳқиқоти илмӣ ва техникаву технологияҳои муосир дар рушди минбаъдаи иқтисоди миллиамон саҳми фаъолтар гузоранд. Таҷрибаи дар заминаи илму технология пешрафт кардани давлатҳои тараққикарда, ба мисли Олмон, Ҷопон, Сингапур ва Малайзия ва дигарон аз он шаҳодат медиҳад.
Ҳамин тариқ, муҳимтарин нуктаи дигари Паёми имсолаи Пешвои миллат дар соҳаи илму маориф ин аст, ки аз 1-уми июли соли 2023 музди меҳнати кормандони муассисаҳои маориф, илм, тандурустӣ, соҳаи ҳифзи иҷтимоӣ ва стипендияҳо 20 фоиз зиёд карда мешаванд.
Бо истифода аз имкониятҳое, ки давлат ва Ҳукумати мамлакат барои аҳли илм ва маориф фароҳам овардааст, моро зарур аст, ки дар роҳи анҷом додани кашфиёту ихтироот, ҷорӣ намудани усулҳои инноватсионии пешбурди таҳқиқоти илмӣ ва техникаву технологияҳои муосир дар рушди минбаъдаи иқтисоди миллиамон саҳми фаъолтар гузорем ва ба дастовардҳои назаррас ноил гардем.
Аз мӯуҳтавои Паём бармеояд, ки дар низоми кунунии сиёсати иҷтимоии давлат ва Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон илм ва маориф мавқеъ ва манзалати хоссае дорад, зеро бидуни маорифи рушдёфта ва бе таълиму тарбияи насли наврас бунёди ҷомеаи солиму мутараққӣ имконнопазир аст.
Давлату Ҳукумати мамлакат соҳаи маорифро соҳаи афзалиятноки фаъолияти худ қарор дода, бо роҳбарии хирадмандонаи Пешвои миллат тамоми нерӯю тавоноии хешро ба ин самти ҳаётан муҳими кишвар равона карда, барои таълиму тарбияи босамари хонандагону донишҷӯён дар ҳамаи муассисаҳои таълимӣ иқдомҳои заруриро рӯйи кор оварда истодааст.
Дастуру супоришҳои Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ҳар як фарди огоҳ, махсусан аҳли илму маорифро водор месозад, ки дар фаъолияти рӯзмарраи хеш нуктаҳои ироашудаи Паёмро сармашқи кору фаъолияти худ қарор бидиҳад ва баҳри татбиқу амалигардониҳои онҳо масъулияти баланди шаҳрвандиро эҳсос намояд. Пешвои миллат борҳо дар баромаду суханрониҳояшон таъкид намудаанд, ки “ман дар сиёсати худ маорифро дар ҷои аввал мегузорам” ва гуфтаҳо исботи он аст.
Рушди Илм нерӯ ва қудрати бунёдкоронаи ҷавононро тақозо дорад. Дар ҳама давру замон ҷавонон ҳамчун нерӯи созанда ва пешбари ҷомеа эътироф шудаву ҳамеша дар маркази диққати Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон қарор доранд. Дар замони ҷаҳонишавӣ, ҷавонон бояд кӯшиш намоянд, ки худшинос, ватандӯсту бомаърифат бошанд, то дар ҳамаи ҷабҳаву самтҳо ташаббус нишон дода, барои мардуми хеш хизмат намоянд ва нуфузу обрӯи Ватани худро дар арсаи байналмилалӣ баланд бардоранд.
Дар ҷомеаи имрӯз дар самти пешбурди соҳаҳои мухталифи иқтисодиву иҷтимоӣ мавқеи ҷавонон хеле муҳим аст, чунки ин қишри ҷомеа дорои афкори тозаю нав, нерӯи муҳими пешбарандаи иқтисодиёт буда, истифодаи васеи технологияҳои муосирро дар истеҳсолот метавонанд ба хубӣ таъмин созанд. Махсусан, дар Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки қисми зиёди аҳолиро ҷавонон ташкил медиҳанд, Ҳукумати мамлакат ба ин қисми аҳолӣ диққати калон медиҳад.
Вобаста ба ин, Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ-Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар паёмҳои худ ба Маҷлиси Олии мамлакат қайд мекунанд, ки мо ба ҷавонон эътимоди комил дорем, дастгирии самимонаи онҳоро аз сиёсати пешгирифтаи давлату Ҳукумат қадрдонӣ мекунем ва нақши арзишмандашонро дар ҳамаи ҷанбаҳои ҳаёти кишвар эҳсос менамоем.
Басо рамзист, ки сиёсати Пешвои миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон сиёсати ояндабинона ва ҷавонпаварона мебошад ва ба нерӯи ҷавонони кишвар боварии бузург дошта, ҳанӯз аз нахуст суханонаш дар ҷаласаи шонздаҳуми таърихии Шӯрои Олӣ дар шаҳри Хуҷанд дар дили ҷавонон бо пайкори созандааш ҳамчун пайкари осоиштагию амният, таҳкимбахши сулҳ ва ваҳдати миллии тоҷикон таҷаллӣ гардида, мавқеи хоса касб кардааст.
Пешвои миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар Паёми худ ба Маҷлиси Олӣ, ҳамчунин, қайд намуданд, ки “Мо бо ҷавонони кишвари худ ифтихор дорем, зеро онҳо дар рушди давлат ва ободии Ватан фаъолона саҳм мегузоранд, марзу буми сарзамини аҷдодиро ҳимоя мекунанд, ватандӯсту ватанпараст, бонангу номусанд ва ба халқу давлати Тоҷикистон содиқ мебошанд.”.
Тоҷикистон, ки кишвари ҷавон аст ва 70 фоизи аҳолии онро ҷавонон ташкил медиҳанд, аз мадди назари Роҳбарияти олии мамлакат ва Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дур намонда, ояндагони Ватан ва идомадиҳандаи амалҳои созандаи падарону бузургон ва созандагони фардои ҷомеа эътироф гардидаанд. Татбиқи босамари сиёсати давлатии ҷавонон аз рӯзҳои нахустини соҳибистиқлолӣ дар меҳвари фаъолияти Ҳукумати Тоҷикистон қарор дорад. Чунки онҳо давомдиҳандаи кору фаъолияти насли калонсол, нерӯи созанда ва иқтидори воқеии пешрафти ҷомеа, хулоса ояндаи миллат ва давлат мебошанд.
Аз ин хотир, ҷавононро зарур аст, ки аз амалҳои наҷибу ҷавонмардонаи Пешвои миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар роҳи инсондӯстӣ, хештаншиносӣ, ватанпарастӣ, ифтихор аз миллату давлат ва арзишҳои миллӣ доштанро омӯхта, онҳоро дар зиндагии ҳаррӯзаи хеш истифода намоянд. Барои ба боварию эътимоди Пешвои миллат сазовор гардидан, ҳар як ҷавони кишварро мебояд бо амалҳои нек, баҳри андӯхтани илмҳои муосир, донистани фанҳои дақиқ, донистани техникаву технология ва забонҳои хориҷӣ аз қабили русию англисӣ чораҳои зарурӣ андешида, дар оянда ҳамчун донишманд ва мутахассиси арзанда дар раванди давлатдории навин мавқеи хосаро касб намояд.
Умеди давлат ва миллат ба ҷавонон бар он аст, ки онҳо табиати нотакрори худро низ ба шакли асл барои наслҳои оянда нигоҳ медоранд. 14-уми декабри соли ҷорӣ Маҷмаи Умумии Созмони Милали Муттаҳид дар бораи «Соли байналмилалии ҳифзи пиряхҳо» эълон кардани соли 2025 ва 21-уми март ҳамчун «Рӯзи ҷаҳонии пиряхҳо», ки аз ҷониби Тоҷикистон пешниҳод шуда буд, якдилона қарор қабул кард. Ин шаҳодати эътирофи эътибори давлат ва миллати тоҷик ва ҷавонони илмдӯсти он дар ҷаҳон аст.
Наврӯзова Мавлуда,
корманди илмии Маркази синошиносии ИФСҲ-и АМИТ