casino malaysia
casino malaysia
Воситаҳои тарбиявӣ-ахлоқии пешгирии зуҳури ифротгароӣ дар ҷомеа

wrapper

  Асосҳои динӣ-мафкуравии тазоҳури экс­тре­мизм ва терроризмро, тибқи андешаи аксарияти му­ҳақ­қиқони исломшиноси ватанию хориҷӣ, на бевосита дар матни таълимоти Қуръон ва аҳодиси набавӣ ва на дар осори донишмандони мазҳаби таҳаммулпарвари ҳанафӣ, балки дар осори Ибни Таймия, Сайид Қутб ва бархе уламои асримиёнагии исломӣ ҷустан лозим аст. Маҳз ҳамин асосҳои мафкуравӣ буданд, ки онҳоро минбаъд дар охири асри XX ва оғози асри XXI муассисони “Ихвону-л-мус­лимин”, “Ҳизбу-т-таҳрир”, ҳизбу ҳаракатҳои дигари экстре­мистию террористии бо ном “исломӣ” барои татбиқи ҳадафҳои динӣ-сиёсии худ истифода бурда, хатари эксремизм ва терроризмро ҳам дар кишварҳои исломӣ ва ҳам дар соири кишварҳои дигари Осиё, Африқо, Аврупо ва Ам­рико интишор доданд. Аз ҷумлаи ашаддитарин таш­ки­лотҳои эксремистӣ-террористӣ, ки аз ин асосҳои мафку­равӣ нашъа гирифтаанд, Толибон, ДИИШ, ТЭТ ҲНИ, ҲИЎ ва ғ. ба шумор мераванд. Бояд хотирнишон сохт, ки ҳамаи ин ташкилотҳои экстремистӣ-террористӣ хусусияти фаромиллӣ доранд ва ба амнияти ҳамаи кишварҳо ва мил­латҳои ҷаҳон таҳдид мекунанд.
  Аз ин лиҳоз, мубориза ба муқобили эксремизм ва терроризми динӣ, решакан кар­дани асосҳои мафкуравӣ, аз байн бурдани омилҳои ин зу­ҳуроти номатлубу хатарнок вазифаи танҳо кишварҳои ҷанг­зада ва гирифтори ин “бало” не, балки вазифаи умумии тамоми ҷомеаи мутамаддини ҷаҳонӣ мебошад. Дар шароити муосири густариши босуръати раванди ҷаҳонишавӣ пешгирии сирояти экстремизм ва терроризм ба ҷомеа яке аз ҳадафҳои стратегии ҳар як давлати соҳибистиқлоли миллӣ мебошад. Ҳар як миллату давлат нисбат ба ҳифзи манфиатҳои мил­лии худ талош меварзад. Дар ин росто алалхусус ҷа­вонон, ки қувваи асосии пешбарандаи ҷомеа маҳсуб мешаванд, нақ­ши аз ҳама муҳимро дар ҳалли ҳамаи ва­зи­фаҳо ва ҳадафҳои стратегии давлат иҷро мекунанд. Аз ҷум­ла, дар пешрафту тараққиёти Тоҷикистони озоду со­ҳиб­истиқлол низ ҷавонони боору номуси тоҷик нақши бузургу калидиро адо мекунанд. Президенти Ҷумҳурии То­ҷи­кистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ҷавононро нерўи бузурги бунёдгару созандаи мамлакат дониста, ҳалли муш­килоту масъалаҳои ҳаёти наврасону ҷавононро самти стратегӣ ва афзалиятноки сиёсати иҷтимоии давлат арзёбӣ намудаанд.
Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон барои камолоти ҳа­ма­ҷонибаи ҷавонон, баланд бардоштани ҳисси шаҳр­ван­диву ватандўстӣ, ҳомили ахлоқу фазилатҳои неки инсонӣ, соҳиби илму ҳунар ва касбу пешаҳои муфид шудани онҳо шароити мусоидро фароҳам овардааст. Конститутсия ва қонунҳои демократии Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҷавонон таъмини тамоми ҳуқуқу озодиҳои шаҳрвандию инсонии онҳоро кафолат медиҳанд.
Мутаассифона, дар ҷаҳони муосир, тавре ки аз таҳ­лили боло натиҷа гирифтан мумкин аст, як қатор омилҳои хатарноку фаромиллӣ, мисли экстремизм ва терроризми динӣ вуҷуд доранд, ки дар сурати адами муборизаи босуботу муташаккилона зидди онҳо метавонанд ҷавононро аз шоҳроҳи созандагию бунёдкорӣ берун кашида, онҳоро ба қувваҳои зиёнкори аҳриманӣ бипайванданд.
Чуноне ки қаблан гуфта шуд, зуҳуроти ифротгароӣ, экстремизм ва терроризм барои фарҳанги милливу динии аҳолии муқими Тоҷикистон, ки аксаран пайрави мазҳаби таҳаммулпарвари ҳанафӣ мебошанд, тамоман бегона ва ноошно мебошад. Моҳияти ғояи ифротгароӣ ва экстремизми динӣ чунин аст, ки он мафҳумҳо ва арзишҳои диниро аз мафҳумҳо ва арзишҳои миллию умумибашарӣ ҷудо намуда, онҳоро бо ҳам муқобил мегузорад. Дар натиҷа ин зуҳурот боиси густариши терроризм ва радикализми динӣ дар байни пайравони дину мазҳабҳои гуногун гардида, зимнан, дар ҳар як кишвари соҳибистиқололу миллӣ монеи таҳкими истиқлолияти давлатӣ ва ташаккули ваҳ­дату худшиносии миллӣ мегардад.
Аммо ин зуҳуроти номатлуб бо асли таълимоти дини мубини ислом ва таълимоти мазҳаби ҳа­нафӣ бегона мебошад. Асосгузори сулҳу Ваҳдати миллӣ, Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон мўҳтарам Эмо­малӣ Раҳмон дар суханрониҳояшон таъкид мекунанд, ки террорист ватану миллат ва дину мазҳаб надорад. Бо таваҷҷўҳ ба зарурияти пешгирӣ кардани густариши ифротгароии динӣ дар ҷомеа дар Ҷум­ҳурии Тоҷикистон соли 2016 “Стратегияи миллии муқо­ви­мат бо экстремизм ва терроризм” (барои солҳои 2016-2020) қабул шуда буд, ки он таи чанд сол бому­ваф­фақият амалӣ карда мешавад. Тибқи ин санади муҳим яке аз роҳҳои муҳими мубориза бо экстремизм ва терроризми динӣ ва пешгирии густариши он дар ҷомеа такмили ме­ханизмҳо ва барномаҳои давлатии кори тарбиявӣ-ва­тан­дўстӣ бо ҷавонон мебошад. Татбиқи Стратегияи муқо­ви­мат бо экстремизм ва терроризм имрўзҳо натиҷаҳои дил­хоҳ дода истодааст, ки он дар коҳиш ёфтани сатҳи ҷи­ноят­кориҳо ва каҷрафториҳо дар байни ҷа­во­нон, баланд шудани рўҳияи ватандўстӣ ва худшиносии миллии онҳо, ширкати фаъолонаи онҳо дар кори ободонӣ ва рушди иқти­со­дии Тоҷикистон ифода меёбанд.
Ҳамин тавр, бо итминони комил метавон гуфт, ки дар Тоҷикистони соҳибистиқлол ягон омили дохилии мафкуравии зуҳури экстремизм ва терроризм вуҷуд надорад. Аз тарафи дигар набояд фаромўш кард, ки омили берунӣ ё хориҷии экстремизм ва терроризми динӣ бо вуҷуди торумор шудани ал-Қоида, ДИИШ ва ё манъ карда шудани фаъ­олияти ТЭТ ҲНИ дар қаламрави кишвар ҳанўз ҳам аз байн нарафтааст. Ҳоло низ баъзе аз ин гуна ташкилотҳои экстремистӣ тавассути васоити интернетӣ муборизаи идеологии худро идома дода, зери ниқоби ислом баромад мекунанд ва баҳри амалӣ кардани ниятҳои нопоки худ, мафкураи қисме аз ҷавонони тоҷикро ба роҳи ифротгароиву хурофотпарастӣ, эксремизм ва терроризм тал­қин мекунанд. Мутаассифона, созмону ташки­лот­ҳое, ки фаъолияти онҳо тибқи қонун дар қаламрави кишвари мо мам­нўъ мебошанд, бо ҳар гуна роҳу во­си­таҳои ғайриқонунӣ пинҳону ошкоро дар байни ҷавонон ба тарғибу ташвиқ машғуланд, ки ин амали онҳо ба амнияти шаҳрвандон халали ҷиддӣ ворид менамояд.
Аз ин рў, барои пешгирии сирояти эксремизм ва терроризми динӣ дар байни ҷавонон ва умуман дар ҷомеа, стратегияи давлатии муқовимат бо экстремизм ва терроризмро боз ҳам такмил дода, онро ба як барномаи дарозмуддат табдил додан зарур аст.
Ҷавононро лозим меояд, ки ҳушёрии сиёсиро аз даст надиҳанд, зеро ифротгароӣ ва хурофотпарастӣ сарчашмаи чаҳолату торикӣ буда, ба миллат ва мардуми тоҷик танҳо бадбахтӣ меоранд ва барои рушду тараққиёти ҷомеаву дав­лат монеаи ҷиддӣ эҷод мекунанд.
Барои бартараф кардани хатари ифротгароӣ ва экстремизму терроризми динӣ таҳкими низоми таълиму тарбия ва мактабу маориф хеле муҳим мебошад. Ҳap як фарди ҷомеа, хусусан ҷавонон бояд соҳиби дониш ва касбу ҳу­нарҳои замонавӣ гарданд. Омўзгорон ва мутасаддиёни шуъ­баҳои маорифро зарур аст, ки дар ҳамбастагӣ фаъолият намуда, ба зеҳну шуури ҷавонон таъсири мусбат расонанд.
Айёми ҷавонӣ беҳтарин ва пурсамартарин давраи камолоти зеҳниву ҷисмонии инсон мебошад Идеологҳои ифротгароӣ ва экстремизми динӣ моҳияти синнусолӣ ва дарки давраи гузариши ин даврони пурмаҳсулро хуб дарк намуда, кўшиш мекунанд, ки ғояҳои нопоку зишти худро, пеш аз ҳама, дар байни ҷавонону наврасон паҳн карда, он­ҳоро бо ҳар роҳу восита ба худ моил намоянд. Ҳам­за­мон иф­ротгароён таълиму тадриси бархе аз илмҳои дақиқ, мис­ли химия ва физикаро инкор менамоянд, ки ин умуман хи­ло­фи таълимоти Қуръону ҳадис мебошад. Паёмбари ислом дар ҳадисҳои худ касби ҳама гуна илму донишҳои заруриро таъкид намудааст. «Аз гаҳвора то гўр дониш биё­мўз» маънии илмҳои замонавиро омўхтанро низ дорад. Аз ин ҷиҳат, ба эътибор гирифтани манфиатҳои давлати миллии дунявӣ ва арзишҳои динӣ-ахлоқии исломӣ, ба мисли инсондўстӣ, саховатпешагӣ, таҳаммулгароӣ, ба арзишҳои миллӣ эҳтиром гузоштан ва фазилатҳои дигари ахлоқӣ-маънавӣ дар таълиму тарбияи ҷавонон ба мақсад мувофиқ менамояд.
На танҳо мактабу маориф, балки оила, васоити ахбор ва ҳамаи ниҳодҳои ҷамъиятиву давлатӣ низ дар пешигирии хатари густариши экстремизм ва терроризми динӣ дар байни ҷа­вонон нақши муайян мебозанд. Дар ин росто, алалхусус бар­гузор намудани вохўрию мулоқот бо иштироки до­ниш­ҷўён, хонандагон, аҳли ҷомеа ва фаҳмонидани хатари падидаҳои номатлуби ҷаҳони муосир ва муборизаи зидди онҳо ба манфиати кор аст. Барои тарбияи шаҳрвандон дар рўҳияи худшиносӣ ва худогоҳии миллӣ  инчунин аз матбуоти даврӣ, телевизион, радио ва интернет самаранок истифода бурдан зарур аст. Агар дар шаба­ка­ҳои телевизионӣ ва радиоӣ барномаҳои махсуси тар­бия­вӣ-идеологӣ омода ва пахш шаванд, ҷаҳонбинии ҷавонон васеъ мегардад.
Хулоса, ба андешаи мо, яке аз роҳҳои асосии тарбияи ҷавонон ва эмин нигоҳ доштани онҳо аз макру фиреби ҳизбу ҳаракатҳои ифротӣ, экстремистӣ ва террористӣ ин дар рўҳияи худшиносӣ, худогохӣ ва ҳувияти мил­лӣ тарбия намудану ба кору амалҳои нек ҷалб кардани он­ҳо аст. Дар ин самт ташкили озмунҳои бонуфузи ҷум­ҳуриявӣ ва байналмилалӣ ва тарғиби варзиш дар байни ҷавонон низ хеле муҳим мебошад.
Роҳи дигари пешгирии сирояти ифротгароӣ ва экстре­мизму терроризми динӣ ба ҷавонони тоҷик вусъати кор­ҳои тарбиявию таблиғотӣ дар байни ҷавонон бо ширкати дониш­мандону коршиносон маъруф мебошад. Уламо ва рўҳониёни саршинос бояд ҳа­ме­ша ҷавононро хотирнишон созанд, ки фирефтаи ҳаракат­ҳои ифротгарои динӣ нашаванд, зеро намояндагони ин ҳаракатҳо дину мазҳаб надоранд ва мақсади ниҳоии эшон ин аст, ки дар зери ниқоби дини мубини ислом ғаразҳои нопоки хешро амалӣ намуда вазъи ҷомеаро ноором созанд.
Ҳамин тариқ, пешгирӣ ва мубориза бо экстремизми динӣ-сиёсӣ вазифаи танҳо ниҳодҳои дахлдор нест, балки тамоми аҳли ҷомеа бояд дар он фаъол бошанд. Самаранокии мубориза бо экстре­мизми динӣ дар бисёр ҳолатҳо ба риояи талаботи қонун­ҳо, ки тарғибу ташвиқи барангехтани кинаву адовати мил­лӣ, низои иҷтимоӣ, нажодӣ ва диниро манъ намудааст, вобастагӣ дорад. Ин ҳушдорро  Пешвои миллат муҳ­тарам Эмомалӣ Раҳмон дар яке Паёмҳои худ ба Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон бамаврид қайд карда буданд: «Шаҳр­ван­дони кишвар бояд ба қадри давлати соҳибистиқлол ва зиндагии орому осуда расанд ва ҳеҷ гоҳ зиракии сиёсиро аз даст надода, фирефтаи таб­лиғоту ақидаҳои бебунёди иф­ротӣ нашаванд». Ҷавоно­ни тоҷик бояд ин суханони сарвари давлатро сармашқи кор ва зиндагии хеш қарор дода, ба нафъи халқу Ватан ва оян­даи нек пурмаҳсул меҳ­нат намоянд, дар таҳкими сулҳу ваҳ­дат, истиқлолият ва давлатдории миллӣ фаъолона шир­кат намоянд.
 
Шоев Зиёвиддин,
номзади илмҳои фалсафа, ходими калони илмии
шуъбаи масъалаҳои фалсафии дини Институти фалсафа,
сиёсатшиносӣ ва ҳуқуқи ба номи А. Баҳоваддинови АМИТ
 

Матни шарҳи шумо…

Манбаъҳои муфид

      
http://www.zoofirma.ru/
casino malaysia