Институт
- Панҷшанбе, 20 Апрел 2023
Афганское противостояние: путь от Северного альянса до Фронта национального сопротивления
Как известно в 1996 году после первого захвата талибами столицы Афганистана большинство непуштунских этнических лидеров северных провинций объявили войну талибским захватчикам. Для оказания сопротивления политики пуштунизации и было сформировано антиталибское движение, которое в просторечии стало называться «Северным альянсом», поскольку состоял в основном из представителей этнических групп северного и центрального Афганистана.
На ранних этапах сопротивления в 1990-х годах «Северный альянс «состоял в основном из афганских таджиков во главе с бывшим президентом Афганистана Бурхануддином Раббани и бывшим министром обороны Ахмад Шахом Масудом. Но созданная этими двумя видными политическими лидерами движение сопротивления не могло добиться поставленных задач, поскольку было ограничено как в человеческих ресурсах, так и в вооружении и военной технике. Более того, воодушевленные своими победами пуштунские группировки во главе с талибами продолжали захватывать все новые территории Афганистана, приближаясь тем самым и к северным провинциям страны. Обеспокоенные победами талибов представители других национальных меньшинств, в том числе хазарийцы Карим Халили, Мохаммад Мохакика, узбек Абдул Рашид Дустума, пуштун Абдул Кадира и других влиятельных полевых командиров севера страны встали перед выбором и отдали предпочтение в пользу «Северного альянса».
Муфассал ...
- Чоршанбе, 19 Апрел 2023
Давлати дунявӣ-демократӣ ва пуштибонии пайвастаи фардӣ
(бардоштҳо дар заминаи китоби доктори илмҳои сиёсатшиносӣ Суҳроб Шарифов “Равандҳои сиёсӣ дар ҷомеаи Тоҷикистон”, дар остонаи 60-умин солгарди зодрӯзи муаллиф)
Ҳар як давлат дар баробари сиёсатмадорони қавиву хирадманд ва афсару аскарони далеру неруманд ба донишмандони фоъолу меҳанпараст ниёз дорад. Чунин донишмандон ҳамеша дар пайи беҳтар кардани сохтори давлат ва дар заминаи он беҳтар сохтани вазъи амниятиву иқтисодии шаҳрвандони он ҳастанд. Низоми давлатдорӣ хеле мураккаб аз он аст, ки як шаҳрванди оддӣ тасаввур мекунад. Ҳамарӯза дар он ҳазорон тасмимгирӣ ба миён меояд, ки бо дараҷаи гуногун ба давлат ва зиндагии ҳар як шаҳрванд таъсири худро мегузоранд. Агар ин тасмимгириҳо дар асоси илм ва аз тариқи машварат бо олимони соҳа гирифта шаванд, ба эҳтимоли зиёд таъсиргузориҳо мусбӣ хоҳанд буд. Ва албатта, баръакс, агар дар раванди идораи давлат ва тасмимгириҳои ҳаррӯза назари коршиносон ба инобат гирифта нашавад, таъсири тасмимгириҳо бетаъсир ва ё камтаъсир шуда, батадриҷ ҷомеаро ба бунбаст гирифтор мекунанд. Ин аст, ки нақши олимону сиёсатмадорони фаъолу худшинос дар раванди сохтмон ва тақвияти давлатдории миллии мо низ аз аҳамияти бузург бархурдор аст ва мебояд аз ин ҳам зиёдтар шавад.
Муфассал ...
- Ҷумъа, 14 Апрел 2023
Гули лола «Маликаи табиат»
Дар фарҳанги тоҷикон гули Лола бо номи «Аруси сол» машҳур аст, вале дар замони муосир баробари пешрафти диду фаҳм ва муҳаббат нисбати табиату зебоиҳои он метавон онро «Маликаи табиат» номид, ки дорои навъҳои зиёде аз 100 то 150 гуна аст. Ҷою макони аслии Лолаи худрӯ мувофиқи маълумоти сарчашмаву расонаҳои интернетӣ Осиёи Марказӣ дониста мешавад. Ин гули нарму латифи худрӯи айёми баҳорӣ бештар дар Эрон, Тоҷикистон, Афғонистон, Самарқанду Бухоро, Туркия, Сурия, дар соҳилҳои баҳрҳои Арал, Хазар, Сиёҳ ва ҳамчунин Юнону Италия, Ҳоланду Испания, Африка мерӯяд. Аммо дар байни кишварҳои Шарқи форсу тоҷик ва туркзабон Эрон, Тоҷикистон, Ӯзбекистон, Туркия ва Озорбойҷон гули Лола нуфузу арзиши зиёде дорад. Мувофиқи маълумоти муҳаққиқони гули Лола Амана Ҳонда ва Э. Попов, дар Эрон 19 хели гули Лола мерӯяд.
Муфассал ...